Het prettige van de schilderijen van Janus Metsaars is, dat ze heel tastbaar zijn en dat ze concreet te ervaren zijn als de waarachtige uitdrukking van geestelijke – zowel verstandelijke als gevoelsmatige – overwegingen bij het mysterie van het bestaan. Hoewel bijna ieder schilderij een landschappelijke atmosfeer kent, is het onmogelijk daarin iets te herkennen waarmee je vertrouwd bent. De schilderijen zijn nauwelijks te identificeren als herkenbare situaties. Heel in het algemeen zou je kunnen zeggen dat het werk je schilderkunstig laat ervaren dat licht tegelijkertijd dun en diep is. Daaraan kun je afmeten dat de tijd gewichtloos is, ijl en mystiek. Het is ons gegeven dat in verf op doek te ervaren, verf die door Janus Metsaars op dat doek is aangebracht. (tekst Alex de Vries)
De vloer van het atelier van Janus Metsaars (Rijen, 1953) in de voormalige Bartjesschool in Den Bosch lijkt net een schilderij. Overal verf, soms in kleine hoopjes op de vloer. Dat komt omdat Janus zijn schilderijen op de grond legt. Hij prepareert ze eerst met vloeibaar polyurethaan als bindmiddel, vermengd met kalk en zilverzand. Dan gaat hij er de verf op aanbrengen.
Hij giet, spat en kwast. Als de verf droog is, volgt het tweede deel. Plamuren, opzetten tot hij er in de laatste fase weer overheen gaat schilderen. Net zolang tot het goed is. Zijn schilderijen groeien organisch. Ze zijn gelaagd, lijken weggelopen uit de natuur, met uitstulpingen van verf die net niet van het doek vallen. Soms denk je aan een stuk strand met vogelpoep erop, of aan korstmossen in de natuur, aan licht dat in een bosmeertje valt of – als je wilt – aan een melkwegstelsel ver in het heelal.
Zijn werk heeft soms iets van materieschilderijen uit de jaren zeventig toen kunstenaars ook allerlei materialen door hun verf mengden. Als zoon van een leerlooier bewerkt hij de huid van het schilderij. Maar een materieschilder is hij niet, een landschapschilder evenmin. Janus laat gewoon de verf groeien.
tekst Gerrit van den Hoven
Voor meer informatie zie de website van Janus: janusmetsaars.nl