Caren van Herwaarden maakt aquarellen, tekeningen, collages en beelden waarin het streven en falen van het menselijk handelen centraal staat. Dit leidt tot werken die krachtig zijn in hun kwetsbaarheid en hoopvol in verslagenheid. Zie ook de tekst onder de foto’s.
Caren van Herwaarden
Röntgenbril
Als kind wilde Van Herwaarden een röntgenbril om dwars door de kleren en de huid van anderen heen te kijken. Want hoe ze zichzelf en anderen ervoer, kon ze maar moeilijk rijmen met de spieren, organen, botten en bloed waaruit iedereen is opgebouwd.
Na de kunstacademie kreeg Caren toegang tot de natuurhistorische en anatomische collecties van de Leidse Universiteit. Ze ontwikkelde daar haar röntgenbril en tekende het menselijk lichaam in talloze variaties van kracht, ontbinding en verval. Ze kon er letterlijk dóór de huid heen kijken. Dit intensieve onderzoek vormt de basis van haar werk. Vooral in de anatomische collectie zag ze dat kunst, religie en wetenschap ooit nauw met elkaar verweven waren, hoe men door de eeuwen heen tegen het leven, ziekte en sterfelijkheid aankeek en tegenslag probeerde te verklaren en te bezweren. Dit is een fundamentele behoefte die alle culturen gemeen hebben en aan het ontstaan van kunst en religie ten grondslag ligt.
Empathie
Voor Van Herwaarden is het verbeelden van onze menselijkheid in haar werk van essentieel belang, want alleen daardoor kun je in de belevingswereld van de ander doordringen. Empathie staat hierin centraal: jezelf in anderen herkennen en je verbonden voelen. Want je wilt autonoom, maar niet alleen zijn. Het gaat om jou: ben jij in staat om je – los van ras, geloof, leeftijd of sekse – in de situatie van een (onbekende) ander te verplaatsen, te voelen hoe een ander zich voelt? Dat is het tegenovergestelde van ontmenselijking en kille onverschilligheid.
Het is Van Herwaardens overtuiging dat kunst hierin een belangrijke rol speelt, een traditie waar zij met haar werk een actuele bijdrage aan wil leveren.